Kuluçka kadar yumurta da önemli…
Kitlesel fonlama platformlarının karşı karşıya kaldığı en büyük sorunlardan birisi kaliteli girişim sayısının azlığı.
Peki platformda yerini alacak kaliteli girişimlerin sayısını nasıl artırabiliriz?
Bu noktada en önemli görevi inca edebilecek yerler hiç kuşkusuzki binlerce genç beynin bir arada bulunduğu üniversiteler. Öğrencileri girişimciliğe yönlendirmek tabiki yeterli değil. Bu fikri danışabileceği, olgunlaştırabileceği, hatta prototipini üretebileceği fiziksel mekanlarınd öğrencilere sunulması gerekiyor.
Bu tür yerlere kuluçka merkezleri de deniyor.
Unutmayalım, artık üniversite sıralamalarında sadece mezun olanların nerelerde çalıştığı, akademisyenlerin kaç yayın yaptığı değil, kaç girişim çıkardığı ile de ölçülüyor.
Geçen hafta Tsing Hua üniversitesine yaptığım ziyaretin amacı da tam olarak buydu.
Mezunlarının kurduğu şirketlerin üretimi milyarlarca dolara ulaşan, dünya sıralamasında ilk 150 içerisinde yer alan girişimci bir üniversite, Tsing Hua üniversitesi.
Tahmin edebileceğiniz gibi girişimcilik konusu sadece öğrencilere öğüt vermek ve fırsatları göstermek ile olmuyor. Bunun için uygun iklimi oluşturmak, deneme yanılma özgürlüğünü sunmak oldukça mühim.
Tsing Hua üniversitesi tam da bunu yapıyor.
Tsing Hua Garaj adı altında örgütlenen kuluçka merkezi, girişim fikri olup hayata geçirmek isteyenlerin ilk durağı. Ortak çalışma alanında gelip çalışabiliyor, maker atolyesinde prototip uretebiliyor, kendileri gibi yolun başındaki arkadaşları ile kader ortaklığı yapıyorlar. Bu alanı kullanabilmek için belli aralıklarla açılan çağrıya öğrenciler başvuruyor ve sonrasında bir eleme yapılıyor. Ortak alanı kullanan öğrencilere danışmanlık sağlayan ve eski mezunlardan oluşan gönüllü bir ekibin olduğunu da burada belirmek gerekiyor.
Fikrini olgunlaştıran ekiplerin kullanabileceği ayrı odalar da var. Bir üst aşamaya geçmek için de yine rekabet etmek gerekiyor.
Tsing Hua Garaj’ın benim en hoşuma giden tarafı ise başından itibaren bu sürecin üniversite yönetiminin insiyatifi dışında gelişmiş olması. Bunun anlamı şu: girişimciler için böyle bir ortamın gerekliliğini farkedip ilk adımı atanlar buradan mezun olan iş adamları. Garaj’ı işletenler ve danışmanlık sağlayanlar da çoğunlukla öğrenciler ve akademisyenler.
Garaj’ın kurulma hikayesi de oldukça ilginç. 16 mezun bir araya geliyor ve Garaj, yani girişimcilik kuluçla merkezi için 10 milyon Tayvan Doları, yani 2 buçuk milyon TL bağışlıyorlar. Tsing Hua Garaj bu bonkör bağış ile 1 Mart 2017'de start alıyor.
Sadece fiziksel bir mekandan ibaret değiller. Her yıl bir festival havasında geçen girişimcilik günleri düzenliyor, farklı bölümlerdeki girişimcilik derslerine ev sahipliği yapıyor, akademisyenleri, iş adamlarını ve öğrencileri bir araya getiriyorlar. Tek hedefleri var: yeni şeyler üretmek isteyen kendileri gibi gençlere imkan oluşturmak.
Peki şu anda Garaj da ne tür girişimciler var?
Upper Med: Ev tipi diyaliz makinesi gelistirmeye calisiyorlar. Ogrencilerin kurdugu bu girisimin danisman ekibi ise akademisyenlerden olusuyor.
Sigufu: Bir biyoteknoloji girisimi. Küçük moleküllü DNA ve RNA konusunda uzmanlaşmış olan ekibin gelistirdigi urunler bağışıklık hastalıkları, kanserler ve viral enfeksiyonlarla ilgili ilaclarda kullanilabiliyor.
Pencil Forest: Cep telefonu ile animasyon cizmeyi, yeni karakterler yaratmaninizi sagliyor. Ozellikle animasyon iceriklerinin gencinden yaslisina oldukce ilgi gordugu bir cografya icin kullanisli olabilir.
Jinping: Spor koclari ile insanlari bulusturan bir teknogirisim.
Connsante is kanserin erken tespit edilmesi ve onleyici tip alaninda calisiyor. Gerekli fonu bulabilmeleri amaciyla universitedeki danismanlari Connsante ekibini Singapur’daki melek yatirimcilar ile de bulusturmus. Buna ek olarak Silikon Vadisi’ndeki Tayvan Ticaret Ofisi de firmayi silikon vadisindeki girisimcilik ekosistemi ile bir ayara getireceklerini belirtiyor.
Bu girisimleri saymamin ana amaci, neredeyse hepsinin kitlesel fonlama platformlarinda gormek istenilen kalitede olmalari. Iyi bir strateji ve surec yonetimi ile bu firmalarin fon bulmalari zor olmayacaktir.
Burada başarılı olan, şirketleşen ve biraz mesafe katetmis firmaları da kendi haline bırakmıyor Tsing Hua üniversitesi.
Talep etmeleri durumunda sadece sirketlerin bulundugu ayri bir binaya gecebiliyorlar.
Heyecanla bana binayı gezdiren Cynthia firmaların burada 6 yıl kalabildiklerinden bahsediyor. Cynthia heyecanlı, zira Covid-19'dan dolayı uzun zamandır dışarıdan kimse buraya gelmemiş. Son 6 ay içerisinde deniz aşırı bir ülkeden gelen ilk ziyaretçisi olduğumu söylüyor. Giriş katındaki bir odayı gösteriyor: İsrail-Tayvan ortak girişimcilik programı. Bu kapsamda Tayvanlı girişimci gençler ile İsrailli gençler arasında değişim programlarının düzenlediğini aktarıyor.
Kampusün içindeki bu bina tamamen üniversiteden çıkan firmalara tahsis edilmiş. Aynı zamanda tam donanımlı bir “maker” odasını da barındırıyor. Odada 3D yazıcından tutun lazerli kesim aletlerine kadar birçok alet girişimci gençlerin prototip üretmesi için hazır. Zaten giriş katta rastgeldiğimiz dersin konusu da maker odasının nasıl kullanılacağı, prototipin nasıl hazırlanacağı ile ilgili.
Firmalar burada bulunmayı önemsiyorlar, zira üniversitedeki gençlere staj imkanı tanıyor, en iyi beyinleri kolayca seçebiliyor, akademisyenler ile daha rahat proje yürütebiliyorlar. Şehrin diğer bölgelerine göre daha az kira ödüyor olmaları da cabası.
Tabiki tüm bunları gördükten sonra Tayvan’ın girişimcilik konusunda Asya’da liderliğe oynaması şaşırtıcı gelmiyor. Öyleki, Global Entrepreneurship and Development Institute (GEI)’e göre Tayvanlıların 72.9%’si bir kariyer seçeneği olarak girişimciliği görüyor.